Bu araştırmada, İlyas Mirzayev'in “Ney ve Orkestra İçin Konçerto” adlı eserinin teknik analizi yapılmıştır. Araştırma kapsamında, betimsel araştırma yöntemi ve içerik analizi kullanılarak eserin form yapısı, orkestrasyonu ve armonik özellikleri detaylı bir şekilde incelenmiştir. Temalar, motifler ve yapısal öğeler değerlendirilerek bestecinin müzikal yaklaşımı ortaya konmuştur. İlyas Mirzayev, Moskova Konservatuvarı’nda Alfred Schnittke ve Edison Denisov gibi önemli bestecilerle çalışmış, doğu ve batı sanat müziğini harmanlayan özgün bir üslup geliştirmiştir. Eserleri dünya çapında önemli orkestralar tarafından seslendirilmiş ve geleneksel çalgıları modern müzik formlarıyla birleştirmiştir. 

“Ney ve Orkestra İçin Konçerto”, Türk müziğinde ney ve orkestra için bestelenen ilk konçerto olma özelliğini taşımaktadır. Üç bölümden oluşan eser, her bir bölümünde geleneksel melodiler ve formlar kullanarak doğu ile batı sanat müziği arasında bir köprü kurmaktadır. İlk bölümde Dede Efendi'nin “Ferahfeza” dizisi üzerine kurulu tema, ikinci bölümde “Naz Barı” türküsü ve üçüncü bölümde Azerbaycan halk dansı “Elma” temel alınmıştır. Eserde, ney enstrümanının orkestrayla uyumlu bir şekilde bütünleştirilmesi müzikal çeşitliliği ve kültürel zenginliği artırmıştır. Analiz sonucunda, bestecinin geleneksel Türk ve Azerbaycan müziği öğelerini batı müziğinin armoni ve formuyla başarılı bir şekilde kaynaştırdığı tespit edilmiştir. Bu eser, geleneksel müziğin modern müzik formlarıyla uyum içinde kullanılabileceğine dair önemli bir örnek sunmaktadır. Sonuç olarak, İlyas Mirzayev'in konçertosu, doğu ve batı sanat müziğinin estetik değerlerini bir araya getiren yenilikçi yaklaşımıyla müzik literatürüne önemli bir katkı sağlamaktadır.

In this study, a technical analysis of Ilyas Mirzayev's work titled "Concerto for Ney and Orchestra" has been conducted. Within the scope of the research, the form structure, orchestration, and harmonic features of the piece were examined in detail using descriptive research methods and content analysis. Themes, motifs, and structural elements were evaluated to reveal the composer's musical approach. Ilyas Mirzayev studied at the Moscow Conservatory with notable composers such as Alfred Schnittke and Edison Denisov, developing a unique style that blends Eastern and Western art music. His works have been performed by major orchestras worldwide, combining traditional instruments with modern musical forms.

“Concerto for Ney and Orchestra” holds the distinction of being the first concerto composed for ney and orchestra in Turkish music. Consisting of three movements, each part of the work builds a bridge between Eastern and Western art music by utilizing traditional melodies and forms. The first movement is based on a theme constructed upon Dede Efendi’s “Ferahfeza” scale, the second movement is founded on the folk song “Naz Barı”, and the third movement takes inspiration from the Azerbaijani folk dance “Elmas”. In the piece, the harmonious integration of the ney instrument with the orchestra has enhanced musical diversity and cultural richness. The analysis concluded that the composer successfully fused elements of traditional Turkish and Azerbaijani music with Western music's harmony and form. This work presents an important example of how traditional music can be used harmoniously with modern musical forms. In conclusion, Ilyas Mirzayev’s concerto makes a significant contribution to the music literature with its innovative approach that brings together the aesthetic values of Eastern and Western art music.