İbnü’l-Münzir, 241/855 ile 318/930 yılları arasında yaşamış, Ebû Bekir Muhammed b. İbrâhîm b. Münzir en-Nîsâbûrî olarak tanınan ve İslam âlimleri arasında saygın bir konuma sahip olan, önde gelen bir fakihtir. Hem ulemanın icmâ’ına dair eserler kaleme almış hem de ihtilaflı fıkhî meseleler üzerine değerli çalışmalara imza atmıştır. Bu özelliği sayesinde fıkıh tarihinde "sâhibu’l-hilâfiyât" ünvanıyla anılmıştır. İbnü’l-Münzir, hilaf ilmi alanında önde gelen isimlerden biri olarak tanınmasının yanı sıra, karşılaştırmalı fıkıh üzerine detaylı ve geniş bir şekilde çalışmalar yapan, eserler veren ilk kaynaklardan birini oluşturmasıyla da dikkat çekmektedir. Çalışmalarında özel olarak bir mezhebe bağlı kalmayıp, farklı mezheplerden faydalanmayı prensip edinmiştir.
Bu çalışmada, İbnü’l-Münzir’in hayatı, ilmi kişiliği, hocaları, öğrencileri ve eserleri üzerinde durulmakta, icmâ’ ve ihtilaf konularındaki etkileri vurgulanmaktadır. Çalışmamızda kimilerince mutlak müçtehid seviyesinde bir âlim olarak kabul edilen bu önemli şahsiyetin ve kaleme aldığı eserlerin ilim dünyası tarafından daha fazla tanınması ve istifade edilmesi hedeflenmektedir.
Nisâbûr’da doğmuş olan İbnü’l-Münzir, hayatı boyunca çeşitli yerlerde araştırmalar yapmış ve nihayetinde Mekke’de vefat etmiştir. Basılmış olan birçok eseri mevcutken, bazıları artık ulaşmamız mümkün olamayacak şekilde sadece kaynaklarda adı geçen eserleridir. Yazmış olduğu bu eserler üzerine, mevcut klasik kaynaklardan yalnızca “Ziyadat Ebi Saîd el-Kedmî ‘ala Kitabi’l-İşrâf li İbni’l Münzir en-Neysâbûrî” adında bir çalışma bulunmaktadır. Günümüzde ise, "İmam İbnü’l-Münzir ve Fıkıh Düşüncesi" başlıklı, bir doktora tezi mevcuttur. Bunun dışında başka bir çalışma tespit edemedik.
Ibn al-Mundhir (d. 241/855 - d. 318/930) was a prominent jurist known as Abu Bakr Muhammad ibn Ibrahim ibn Mundhir al-Nisaburi, who held a respected position among Islamic scholars. He authored works on the consensus of scholars (ijma) as well as valuable studies on disputed jurisprudential issues. Due to this characteristic, he has been referred to in the history of jurisprudence as "sahib al-khilafiyat" (the owner of differences). In addition to being recognized as one of the leading figures in the field of the science of differences (khilaf), Ibn al-Mundhir is also notable for being one of the first sources to produce detailed and extensive works on comparative jurisprudence. In his studies, he made it a principle not to adhere to a specific school of thought, but rather to draw upon various schools.
This study focuses on Ibn al-Mundhir's life, intellectual personality, teachers, students, and works, emphasizing his influence on the topics of consensus and disagreement. In our study, we aim to increase the recognition and benefit of this important figure, who is considered by some to be a scholar of absolute mujtahid status, and his written works within the academic community.
Born in Naysabur, Ibn al-Mundhir conducted research in various locations throughout his life and ultimately passed away in Mecca. While many of his works have been published, some are only mentioned in sources and are no longer accessible to us. Regarding the works he has written, there is currently only one study available based on classical sources titled "Ziyadat Abi Said al-Khirmi 'ala Kitab al-Ishraf li Ibn al-Mundhir al-Naysaburi." Additionally, there is a doctoral thesis titled "Imam Ibn al-Mundhir and Legal Thought" available today. Beyond these, we have not identified any other studies.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.